Khái niệm ESG bắt nguồn từ những nỗ lực thúc đẩy đầu tư bền vững vào đầu thập niên 2000. Một dấu mốc quan trọng là năm 2004, Liên Hợp Quốc công bố báo cáo “Who Cares Wins” dưới sự khởi xướng của Tổng Thư ký Kofi Annan. Tài liệu này kêu gọi cộng đồng đầu tư kết hợp yếu tố môi trường, xã hội và quản trị vào chiến lược kinh doanh, coi đó là chìa khóa cho sự phát triển dài hạn.
Hai năm sau, vào năm 2006, Liên Hợp Quốc tiếp tục giới thiệu Nguyên tắc Đầu tư có Trách nhiệm (PRI – Principles for Responsible Investment). Bộ nguyên tắc này nhanh chóng trở thành chuẩn mực toàn cầu, khuyến khích doanh nghiệp và nhà đầu tư đưa ESG vào quá trình ra quyết định. Từ đây, ESG không chỉ là khái niệm học thuật, mà trở thành một chuẩn đánh giá phổ quát cho kinh doanh bền vững.
ESG là gì?
ESG – viết tắt của Environmental, Social, Governance (Môi trường, Xã hội, Quản trị) – là hệ thống tiêu chuẩn đánh giá mức độ phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Khung này không chỉ tập trung vào lợi nhuận, mà còn phản ánh cách tổ chức vận hành, ứng xử với môi trường, cộng đồng và cơ chế quản trị nội bộ.
Ba trụ cột chính của ESG
Environmental – Môi trường: Trụ cột này đánh giá cách doanh nghiệp quản lý tác động đến thiên nhiên. Một số chỉ số quan trọng bao gồm:
- Phát thải khí nhà kính và chiến lược giảm thiểu carbon.
- Quản lý nguồn tài nguyên (đất, nước, năng lượng, khoáng sản).
- Chính sách xử lý, tái chế và giảm thiểu chất thải.
- Bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
- Khả năng ứng phó trước biến đổi khí hậu, thiên tai và các rủi ro môi trường.
Social – Xã hội: Yếu tố này đo lường cách doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ với con người và cộng đồng:
- Chính sách lao động: tiền lương, phúc lợi, an toàn nghề nghiệp.
- Quản trị nguồn nhân lực: đào tạo, cơ hội thăng tiến, giữ chân nhân tài.
- Trách nhiệm với cộng đồng: hoạt động thiện nguyện, đầu tư xã hội.
- Đảm bảo bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục.
- Minh bạch trong quan hệ với đối tác, khách hàng và nhà cung ứng.
Governance – Quản trị: Trụ cột này phản ánh cơ cấu tổ chức và cách doanh nghiệp vận hành:
- Sự minh bạch và trách nhiệm giải trình trong ra quyết định.
- Cấu trúc và tính độc lập của hội đồng quản trị.
- Quyền lợi cổ đông và bảo vệ nhà đầu tư.
- Quản lý rủi ro và tuân thủ pháp luật.
- Chính sách chống tham nhũng, xung đột lợi ích và gian lận.
Vì sao ESG trở nên quan trọng?
Trong thời đại toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu, ESG không chỉ là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với doanh nghiệp.
- Thu hút dòng vốn đầu tư: Nhà đầu tư toàn cầu ngày càng ưu tiên các doanh nghiệp có chiến lược ESG rõ ràng. Theo PwC, quy mô tài sản liên quan ESG dự kiến tăng từ 18.400 tỷ USD (2021) lên 33.900 tỷ USD (2026), chiếm hơn 21% tổng tài sản quản lý toàn cầu. McKinsey cũng cho thấy các quỹ ESG thường đạt hiệu suất tốt hơn so với quỹ truyền thống, đồng thời ít chịu rủi ro biến động thị trường.
- Tuân thủ quy định quốc tế: Nhiều quốc gia đã ban hành khung pháp lý bắt buộc về ESG.
Liên minh châu Âu triển khai Quy định CSRD, yêu cầu doanh nghiệp báo cáo chi tiết về phát thải và tác động xã hội.
Hoa Kỳ thông qua SEC đang hướng đến áp dụng các tiêu chuẩn báo cáo khí hậu mang tính bắt buộc.
Nếu doanh nghiệp không tuân thủ, họ sẽ mất cơ hội tiếp cận vốn, hợp tác quốc tế và thị trường toàn cầu.
- Giảm chi phí và tăng hiệu quả hoạt động: ESG giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành: tiết kiệm năng lượng, hạn chế rủi ro pháp lý và cải thiện quản lý chất thải. Một nghiên cứu của Harvard Business Review chỉ ra rằng công ty có điểm ESG cao thường ổn định hơn, với mức giảm giá cổ phiếu thấp hơn 30% so với doanh nghiệp bỏ qua ESG.
- Xây dựng thương hiệu và niềm tin khách hàng: Báo cáo từ Nielsen cho thấy hơn 80% người tiêu dùng sẵn sàng mua sản phẩm từ các công ty có cam kết bảo vệ môi trường và xã hội. Điều này đồng nghĩa với việc ESG không chỉ nâng cao hình ảnh thương hiệu mà còn trực tiếp tác động đến doanh thu và lòng trung thành khách hàng.
- Đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững: Thực hiện ESG giúp doanh nghiệp trở thành một phần của giải pháp toàn cầu: giảm tác động đến môi trường, đảm bảo quyền lợi người lao động và góp phần tạo nên hệ sinh thái kinh doanh lành mạnh.
ESG không chỉ là một bộ tiêu chuẩn đánh giá, mà còn là kim chỉ nam cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên phát triển bền vững. Thông qua ba trụ cột Môi trường – Xã hội – Quản trị, doanh nghiệp không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn củng cố niềm tin với nhà đầu tư, khách hàng và cộng đồng.
Xem thêm: Vingroup khởi công siêu đô thị ESG hàng đầu the giới Vinhomes Green Paradise
Trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng chú trọng đến tính minh bạch và trách nhiệm, việc triển khai chiến lược ESG sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp tồn tại, phát triển lâu dài và tạo ra giá trị bền vững cho cả nền kinh tế lẫn xã hội.
